ادامه ماجرا، پیدایش دستیار رسانهای!
با گسترش پیشرفت در فناوریهای نوین، گروههایی از اصحاب رسانه و فناوری تلاش کردند تا زمینه افزایش آگاهی و اصول فنی در مدیریت فضای مجازی را در اختیار خانوادهها و مخاطب به عنوان کاربر تربیتی مانند والدین و مربیان قرار دهند که اصطلاحا از آنها به عنوان «دستیار رسانهای» یاد میکنیم که اول بار جواهری و تفقدی(1398) بدان اشاره داشته است.
از جمله پیشروان در این زمینه «کامن سنس مدیا[1]» وبگاهی آمریکایی در زمینه آموزش استفاده از رسانه است. این سایت در سال ۲۰۰۳ میلادی راهاندازی شده است و دو هدف را دنبال میکند:
۱. جلب توجه کودکان به نفوذ بینظیر رسانهها و فناوری؛
۲. تقویت خانواده برای حمایت از فرزندان در برابر رسانهها و فناوری.
خدمات این دستیار برای سه گروه مختلف والدین، مربیان و مخاطبان به مثابه طرفداران دستهبندی شده است.
این دست از دستیاران معتقدند :«شما بچههای خود را میشناسید و ما رسانهها و فناوری را. ما با هم میتوانیم دنیایی دیجیتال ایجاد کنیم که در آن بچههای ما رشد کنند.»
بر مبنای این دیدگاه، دستیار رسانهای میتواند در مشاوره و ارائه ابزارهای کاربردی دیجیتالی به خانوادهها و معلمان کمک کند زیرا آنچه در فضای اینترنت و سایر رسانهها در اختیار کودکان و نوجوانان قرار میگیرد، همیشه مناسب نیست و شرکتها و مؤسسات رسانهای با انگیزههای گوناگونی در این فضا فعالیت میکنند و از این رو هدایتگری اصحاب رسانه و اتکا به برخی اصول فنی میتواند موثر باشد.
دستیار رسانهای، فیلمها، برنامههای تلویزیونی، کتابها، بازیها، برنامههای تلفن همراه و … را ردهبندی میکند. بنابراین، والدین در انتخاب سرگرمی برای کودکانشان، میتوانند از آن کمک بگیرند. برای این منظور خدماتی متناسب با دورههای سنی تعیین شده که به اختصار در شکل زیر آمده است. این خدمات شامل اطلاعات روانشناختی است که در چهار زمینه و به تفکیک سنی برای پیش از دوسال تا هفده ساله است. این اطلاعات مبنای نقد و بررسی فیلم، انیمیشن و دیگر تولیدات رسانهای و تعیین تناسب آنها با هر دوره سنی است.
نمونه داخلی این دستیار در ایران سایت «کدومو» است. در معرفی این دستیار در وبسایت «کدومو» آمده که فعالیت خود را از سال ۱۳۹۸ آغاز کرده و هدفش ارزیابی محصولات رسانهای بهمنظور دستیاری خانوادههای ایرانی است.
این سایت نیز به مثابه دستیار رسانهای خانواده، به ارزیابی فیلمهای سینمایی، برنامههای تلویزیونی، انیمیشن، کتاب، بازیهای موبایلی و رایانهای، نرمافزارها و دیگر محصولات رسانهای میپردازد. معیارهای ارزیابی شامل بررسی پیام مثبت، الگوی مثبت، خشونت، ناهنجاریهای اجتماعی، ترس و ناهنجاریهای دینی محصولات است که با بررسی هریک از این معیارها، سنّ پیشنهادی محصولات توسط کارشناسان مشخص شده است و در بخشی با عنوان«آنچه لازم است والدین بدانند»، بررسی بیشتر محصول و اثرات آن بر کودک و نوجوان به انتخاب درست آن توسط مخاطب کمک میکند.
[1] Common Sense Media